Ceza hukuku, suç ve ceza kavramlarını inceleyen kamu hukuku bölümüdür.
5237 sayılı TCK’nın 1 maddesinde kanunun amacı şu şekilde ifade edilmiştir: “Ceza Kanununun amacı; kişi, hak ve özgürlüklerini, kamu düzen ve güvenliğini, hukuk devletini, kamu sağlığını ve çevreyi, toplum barışını korumak, suç işlenmesini önlemektir. Kanunda, bu amacın gerçekleştirilmesi için, ceza sorumluluğunun temel esasları ile suçlar, ceza ve güvenlik tedbirlerinin türleri düzenlenmiştir.”
TCK’da suçlar kural olarak yetkili birimlerce re ‘sen kovuşturulur ancak bazı suçların kovuşturulması kanunda düzenlendiği üzere şikayete tabidir. Bu gibi suçlarda süreç mağdur tarafından yapılan şikâyet yahut suçun bizzat muhatabı olmayan şahıslar tarafından ilgili makamlara yapılan suç duyurusu başlar.
Ceza yargılaması soruşturma onu takiben kovuşturma evrelerinden oluşur .Soruşturma evresi Cumhuriyet savcısı eliyle yürütülen soruşturmaya sebep ihbar yahut halin ilgili kolluk birimleri marifetiyle araştırılarak kamu davası açmaya yeterli olup olmadığına yine Cumhuriyet savcısı tarafından karar verilen aşamadır.
Savcı yaptığı soruşturma neticesinde suçun işlendiğine ilişkin yeterli şüpheye ulaşırsa düzenleyeceği iddianame ile bunu mahkemeye sunar. İddianamenin kabulü ile bir yargılamanın bir diğer aşaması olan kovuşturma aşamasına geçilir. Kovuşturma aşamasında mahkemede delillerin değerlendirilmesi ve yapılacak duruşmalar ışığında hâkim; kanunlara, örf-adetlere, şahsî vicdanına ve hakkaniyete uygun olarak iddianamede sanığa isnat edilen suçun kusurlu bir biçimde işlenip işlenmediğine karar verilir.
Soruşturma aşamasında alınan ifadeler , toplanan deliller ve ileriki aşamada yapılan duruşmalar şüpheli/sanık için bir savunma aracı niteliğindedir. Şüphelinin ifadesinin ilgili mevzuata uygun özgürce alınması, savunma hakkının kullanılması , kovuşturmada mahkeme tarafından sanık hakkında verilecek hükmün somut olaya uygunluğu ve doğru tespiti, sonraki aşamada İlk derece mahkemesinin kararının ardından gerekli itiraz ve temyizlerin yapılması hayati önem taşıdığından her hangi bir hak kaybına uğramamak adına ilgilinin bir avukatın uzmanlığına var yardımına ihtiyaç duyduğu açıktır.